Lý thuyết

Từ	Khái niệm	Phân loại
Từ đơn	Là từ do một tiếng có nghĩa tạo nên
Từ phức	Là từ do hai hoặc nhiều tiếng tạo nên. Hiểu một cách đơn giản, từ phức chính là từ ghép. Ghép từ các tiếng giống nhau hoặc khác nhau tạo thành một từ có nghĩa.	Có 2 loại: + Từ ghép: là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa + Từ láy: là những từ có quan hệ láy âm giữa các tiếng được gọi là từ láy
Từ láy	Là loại từ được tạo thành từ hai tiếng trở lên. Các tiếng có cấu tạo giống nhau hoặc tương tự nhau về vần, tiếng đứng trước hoặc tiếng đứng sau. Trong các tiếng đó có một tiếng có nghĩa hoặc tất cả đề không có nghĩa nhưng ghi chép lại thành một từ có nghĩa	Có 2 loại: + Láy toàn bộ: các tiếng lặp lại nhau hoàn toàn + Láy bộ phận: giữa các tiếng có sự giống nhau về phụ âm đầu hoặc phần vần
Từ ghép	Là từ gồm 2 tiêng ghép lại và có quan hệ về mặt ngữ nghĩa	Có hai loại: + Từ ghép chính phụ: có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung nghĩa tiếng chính + Từ ghép đẳng lập: các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp
Từ đồng âm	Là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không liên quan gì đến nhau
Từ đa nghĩa	Là từ có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển. Các nghĩa của từ nhiều nghĩa bao giờ cũng có mối liên hệ với nhau	+ Nghĩa gốc: nghĩa xuất hiện từ đầu, làm cơ sở để hình thành các nghĩa khác + Nghĩa chuyển: nghĩa được hình thành trên cơ sở của nghĩa gốc
Từ mượn	Là những từ vay mượn của nước ngoài giúp tạo sự phong phú, đa dạng cho ngôn ngữ Tiếng Việt	Có 3 loại: + Từ mượn tiếng Hán + Từ mượn của một số ngôn ngữ khác như tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Nga… + Từ mượn Việt hóa
Đại từ	Là từ ngữ dùng để trỏ người, sự vật, hoạt động, tính chất… được nói đến trong một ngữ cảnh nhất định của lời nói hoặc dùng để hỏi	Có hai loại: + Đại từ để trỏ: người, sự vật, số lượng, hoạt động, tính chất, sự việc + Đại từ để hỏi: người, sự vật, số lượng, hoạt động, tính chất, sự việc
Danh từ	Là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm	Có hai loại: + Danh từ chỉ đơn vị: nêu tên đơn vị dùng để tính đếm, đo lường sự vật + Danh từ chỉ sự vật: nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm
Cụm động từ	Là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
Cụm tính từ	Là loại tổ hợp từ do tính từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành

Đề bài

Câu 1: Hãy sắp xếp các từ phức sau thành ♏hai loại: t💝ừ ghép và từ láy

Từ ghép
Từ láy

Câu 2: Xếp các từ sau vào cột tương ứng: châm chọc, chậm chạp, mê mẩn, mong ngóng, nhỏ nhẹ, mong mỏi, phương hướng, vương vấn, tươi tắn, quần áo

Từ ghép
Từ láy

Câu 3: Phân biệt sắc thái nghĩa của 🃏những từ đồng nghĩa trong các🙈 dòng thơ sau:

a. Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao (Nguyễn Khuyến)

b. Tháng Tám mùa thu xanh thắm (Tố Hữu)

c. Một vùng cỏ mọc xanh rì (Nguyễn Du)

d. Nhớ từ sóng Hạ Long xanh biếc (Chế Lan Viên)

e. Suối dài xanh mướt nương ngô (Tố Hữu)

Câu 4: Đặt 4 câu có tiếng nhà mang 4 nghĩa sau:

a) Nơi để ở b) Gia đình c) Người làm nghề d) Chỉ vợ (hoặc chồng) của người nói

Câu 5: Tìm những từ Hán Việt tương ứng với các từ thuần V🥀iệt sau:

Từ thuần Việt	Từ Hán Việt
Cha mẹ
Anh em
Thiên
Địa
Trời
Đất
Sông núi
Nhà thơ
Lửa
Gió

Câu 6: Gạch chân vào đại từ trong các câu sau:

a. Chúng tôi thấy mùa hè nắng nóng, ai cũng sợ. b. Đã bấy lâu nay bác tới nhà     Trẻ thời đi vắng chợ thời xa c. Em gái tôi tên là Kiều Phương, nhưng tôi quen gọi nó là Mèo bởi vì mặt nó luôn bị chính nó bôi bẩn. d. Tôi đứng oai vệ

Câu 7: Tìm các𝕴 danh🧸 từ chỉ đơn vị trong các câu sau:

a. Muốn hỏi con gái ta, hãy về sắm đủ một chĩnh vàng cốm, mười tấm lụa đào, mười con lợn béo, mười vò rượu tăm đem sang đây. (Sọ Dừa) b. Vua vẽ một thỏi vàng, thấy còn nhỏ quá, lại vẽ một thỏi thứ hai lớn hơn. (Cây bút thần) c. Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện ngẫu với nhau. (Thầy bói xem voi)

Câu 8: Xa✱́c định cụm tính từ được sử dụng trong cácﷺ câu sau:

a. “Xong, nó vui vẻ chạy đi làm những việc bố mẹ tôi phân công, vừa làm vừa hát có vẻ vui lắm.” b. Hôm nay các nhân viên làm việc rất chuyên cần c. Nó chần chẫn như cái đòn càn d. Nó sừng sững như cái cột đình

Hướng dẫn giải

Câu 1:

Phương pháp:

Ôn lại kiến thức về từ ghép và từ láy

Lời giải chi tiết:

Từ ghép	chung quanh, hung dữ, vững chắc, thanh cao, giản dị, chí khí
Từ láy	sừng sững, lủng củng, mộc mạc, nhũn nhặn, cứng cáp, dẻo dai

Câu 2:

Phương pháp:

Ôn lại kiến thức về từ láy và từ ghép

Lời giải chi tiết:

Từ ghép	chậm chạp, mê mẩn, nhỏ nhẹ, mong mỏi, tươi tắn, vương vấn
Từ láy	châm chọc, mong ngóng, phương hướng, quần áo

Câu 3:

Phương pháp:

Ôn lại kiến thức về từ đồng âm

Lời giải chi tiết:

a. Xanh ngắt: Xanh một màu xanh trên diện rộng. b. Xanh tươi: Xanh tươi đằm thắm. c. Xanh rì: Xanh đậm và đều như màu của cây cỏ rậm rạp. d. Xanh biếc: Xanh lam đậm và tươi ánh lên. e. Xanh mướt: Xanh tươi mỡ màng

Câu 4:

Phương pháp:

Ôn lại kiến thức về từ nhiều nghĩa

Lời giải chi tiết:

a. Ngôi nhà này có 4 tầng.

b. Nhà tôi có hai người làm bác sĩ

c. Nhà bác học Anh-xtanh đã tìm ra thuyết vạn vật hấp🧜 dẫn

d. Ông nhà tôi năm nay đã 60 tuổi

Câu 5:

Phương pháp:

Ôn tập về từ mượn

Lời giải chi tiết:

Từ thuần Việt	Từ Hán Việt
Cha mẹ
Anh em
Thiên
Địa
Trời
Đất
Sông núi
Nhà thơ
Lửa
Gió

Câu 6:

Phương pháp:

Ôn lại kiến thức về đại từ

Lời giải chi tiết:

a. Chúng tôi, ai

b. bác c. tôi, nó d. Tôi

Câu 7:

Phương pháp:

Ôn tập về danh từ

Lời giải chi tiết:

a. chĩnh, tấm, con, vò b. thỏi c. ông

Câu 8:

Phương pháp:

Ôn tập kiến thức về cụm từ tính từ

Lời giải chi tiết:

a. vui lắm b. rất chuyên cần c. chần chẫn như cái đòn càn d. sừng sững như cái cột đình