? mục I.1 Câu 1

Trả lời câu hỏi mục I.1 trang 53,54 SGK Lịch sử 10 

1. Điều kiện tự nhiên của vùng đất Hy Lạp và 🃏La Mã ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của nền văn minh?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục I-1 trang 53 SGK.

B2: Các từ khóa cần chú ý: Địa Trung Hải, giáp biển, nho, ô li🎃u.

Lời giải chi tiết:

Điều kiện tự nhiên củ♕a vùng đất Hy Lạp và La Mã thuận lợi cho phát triển công thương nghiệp, điều này tác động rất lớn đến tiến trình văn minh Hy Lạp và La Mã ở giai đoạn sau.

? mục I.1 Câu 2

2. Nêu đặc điểm dân cư của Hy Lạp và La Mã thời cổ✨ đại

Phương pháp giải:

Lời giải chi tiết:

? mục I.2 Câu 1

Trả lời câu hỏi mục I.2 trang 54 SGK Lịch sử 10 

1. Kinh tế Hy Lạp và La Mã thời kì cổ đại có༺ những điểm gì nổi bật?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục I-2 trang 54 SGK.

B2: Các từ khóa: nghề đi bi♏ển, nghề tꦡhủ công, tiền tệ, giao thương, nô lệ.

Lời giải chi tiết:

Nền kinh tế Hy Lạp và La Mã thời kì cổ đại có đౠặc trưng nổi bật là nền kinh tế công thương nghiệp phát triển mạnh mẽ 

- Tiếp giáp với biển, có nh𓆉iều vũng vịnh và cảng biển nên nghề đi biển, giao thương với bên ngoài rất phát triển.

- Tài nguyên thi𓄧ên nhiên, khoáng sản rất đa dạng thuận lợi cho phát triển các nghề thủ công.

- Nhờ giao thương buôn bán sớm phát triển nên 𝓰tiền tệ cũng sớm được sử dụng để trao đổi hàng hóa trong khu vực và với các nước phương Đông.

- Các mặt hàng xuất khẩu gồm có rượꦇu nho, dầu ô liu, gốm màu, thiếc,…các mặt hàng nhập khẩu gồm có lương thực, da súc vật, giấy, thủy tinh,…Trong đó nô lệ là hàng hóa đặc biệt.

? mục I.2 Câu 2

2. Theo🔴 em, sự phát triển kinh tế sẽ tạo ra những cơ sở gì để phát triển văn m🔯inh Hy Lạp – La Mã?

Phương pháp giải:

Lời giải chi tiết:

? mục I.3

Trả lời câu hỏi mục I.3 trang 55 SGK Lịch sử 10 

Vì sao nói chế độ chiếm hữu nô lệ ở Hꦕy Lạp và La Mã cổ đại có tính chất điển hình trong lịch sử cổ đại?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục I-3 trang 54, 55 SGK.

B2: Triển khai theo gợi ý sau: Phân tích các tầng lớp chính trong xã hội phương T🌠ây cổ đại, mâu thuẫn chủ đạo trong xã hội,…

Lời giải chi tiết:

- Chế♌ độ chiếm hữu nô lệ ở phương Tây cổ đại không xuất phát từ đặc trưng kinh tế hàng hóa – tiền tệ phát triển mạnh.

- Nó được thể hiện trước tiên là số lượng đông đảo của nô 🌌lệ trong xã hội, ở phương Tây nô lệ được xem như là một trong những giai cấp chủ đạo trong xã hội.

- Nô lệ ở Hy Lạp – La Mã là lực lượng lao động sản xuất chính trong k𝔍inh tế nông nghiệp và hàng hải, quan hệ bóc lột chủ đạo là giữa chủ nô và nô lệ.

- Mâu thuẫn giữa nô lệ và chủ nô ở phương Tây cổ đại là hết sức sâu sắc, nó quyết định mức độ và phạm vi của 🍷các cuộc đấu tranh của 💃nô lệ.

? mục I.4

Trả lời câu hỏi mục I.4 trang 55 SGK Lịch sử 10 

Văn minh H𝓡y Lạp – La Mã đã tiếp thu những thành tựu gì từ văn minh phương Đông? Nêu ví dụ minh họa.

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục I-4 trang 55 SGK.

B2: Các từ khóa: chữ viết, văn học, tín💙 ngưỡng, tôn giáo, kiến trúc,…

Lời giải chi tiết:

Những thành tựu văn minh phương Đông được truyền bá đến Hy Lạp – La Mã có thể kể đến như: chữ viết, văn học, tín ngưỡng, tôn giáo, kiến trúc, điêu khắc, kĩ thuật chế tác, sản xuất thủ công ng𒊎hiệp.

VD: kĩ thuật làm giấy và kĩ thuật in thay vì để in lá bùa, chú,...phục vụ cho cúng bái của người🔥 Trung Quốc đ❀ã được người phương Tây sử dụng để in tài liệu phổ biến khoa học và in sách giáo khoa phục vụ cho giáo dục nhà trường.

? mục II.1

Trả lời câu hỏi mục II.1 trang 56 SGK Lịch sử 10

♑Thành tựu về chữ viết của nền văn minh Hy Lạp – La Mã là﷽ gì?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục II-1 trang 55 SGK.

B2: Các từ khóa: hệ thống🔴 24 chữ cái, chữ La-tinh.

Lời giải chi tiết:

-♋ Dựa vào chữ cái của người Phê-ni-xi, người Hy Lạp đã sáng tạo hệ thống 24 chữ cái vào cuối thế kỉ IV TCN.

- Nꦆgười La Mã đã tiếp thu chữ cái của người Hy Lạp để tạo thành bảng chữ cái La-tinh. Ngoài ra họ còn tạo ra chữ số La Mã cò🐻n được sử dụng đến ngày nay.

? mục II.2

Trả lời câu hỏi mục II.2 trang 56 SGK Lịch sử 10

Theo em, các tác 🥀phẩm văn học của thời kì Hy Lạp – La Mã cổ đại phản ánh điều gì của đời sống xã hội?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục II-2 trang 56 SGK.

🌄B2: Các từ khóa: Thần tho♔ại, giải thích, thơ ca và văn xuôi, truyện ngụ ngôn, kịch, triết lí.

Lời giải chi tiết:

- Các tác phẩm văn học phản ánh cไhân thự♊c đời sống xã hội con người:

+ Thần thoại chủ yếu giải thích sự hình thành của vũ trụ, các c✨uộc đấu tranh trong thế giới muôn loài.

🔯+ Thơ ca và văn xuôi lấy kho tàng thần thoại🍎 làm chất liệu.

+ Kịch tập trung khai thác🅠 triết ൩lí về số phận con người.

- Văn học Hy Lạp Cổ đại lấy đối tượng chủ yếu là con người, là sự thể hiện con người với tất cả thói xấu cũng như sự tốt của nó, con người đầy đủ với những ham muốn ước mơ chứ kh🌺ông phải con người một chiều, chung chung.

- Văn học Hy Lạp Cổ đại♔ còn đề cập đến những vấn đề có tính 🍨chất xã hội như vấn đề tự do công lý, tinh thần chiến đấu chống lại số mệnh, tư tưởng anh hùng.

? mục II.3

Trả lời câu hỏi mục II.3 trang 57 SGK Lịch sử 10

Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc của nền văn m𒆙inh Hy Lạp – 🧸La Mã có những tác phẩm tiêu biểu nào? Theo em, những tác phẩm này thể hiện điều gì trong đó?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục II-3 trang 56, 57 SGK.

B2: Các từ khóa: đền P💃ác-tê-nông, lăng mộ vua Mô-sô-lớt, Vệ nữ thành Mi-lô, tượng Lực sĩ né��m đĩa,…

Lời giải chi tiết:

- Các tác phẩm kiến trúc và điêu khắc của nền văn minh Hy Lạp – La Mã có những tác phẩm tiêu biểu sau: đền Pác-tê-nông, lăng♕ mộ vua Mô-sô-lớt, Vệ nữ thành Mi-lô, tượng Lực sĩ ném đĩa,…

- Nó thể hiện trình độ, tay nghề thẩm mĩ của cư ꧟dân Hy Lạp – La 🤡Mã cổ đại, đồng thời thể hiện khát vọng vươn tới sự hoàn hảo trong vẻ đẹp hình thể của con người, đạt được tính chuẩn xác trong tạo hình.

? mục II.4

Trả lời câu hỏi mục II.4 trang 58 SGK Lịch sử 10

Những thành tựu v🎃ề khoa học, kĩ thuật của người Hy Lạp và La Mã đã giải quyết những vấn đề cơ bản nào trong đời sống cư dân cổ đại? Cho ví dꦡụ minh họa.

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục II-4 trang 58 SGK.

B2: Triển khai theo gợi ý sau: đến thời kì Hy Lạp – La Mã cổ đại thì những hiểu biết nhận thức của con người mới♒ trở thành những tri thức khoa học, đáp ứng nhu cầu khám phá nghiên cứu tìm tòi của con người,…

Lời giải chi tiết:

- Hiểuꦅ biết𝓰 khoa học đến Hy Lạp và La Mã cổ đại mới thực sự thành khoa học:

+ Độ chính xác của khoa học đặc🌠 biệt là toán học không chỉ ghi ch꧑ép và giải các bài riêng biệt mà thể hiện trình độ khái quát thành định lý, tiên đề, lý thuyết.

+ Thiên♒ văn học, vật lý, hóa học, toán học,…được cư dân ở đây nghiê𒉰n cứu, phát triển để đáp ứng những nhu cầu của nghề đi biển, thủ công nghiệp.

- Bên cạnh đó việc xây dựng các công trì🍷nh kiến trúc đồ sộ cũng là một trong những nguyên nhân mà các ngành khoa học tự nhiên ở phương Tây cổ đại phát triển mạnh mẽ.

VD: Nhà toán học, vật lí học Ác-si-mét đã tìm ra định luật về lực đẩy của nước – định luật Ác-si-mét, lực đẩy acsimet được ứng dụng khá nhiều t💎rong cuộc sống: Họ sẽ tạo ra các khoảng trống lớn để giúp tăng thể tích cho tàu꧅, qua đó sẽ khiến tàu thuyền di chuyển dễ dàng trên bề mặt nước.

? mục II.5

Trả lời câu hỏi mục II.5 trang 59 SGK Lịch sử 10

Em hiểu n🌳hư thế nào về triết học duy vật và triết học duy tâm?

Phương pháp giải:

Tham khảo sách báo, internet về khái niệm duy t🔴âm và duy vật.

Lời giải chi tiết:

- Triết h🍨ọc duy vật gồm những đại diện tiêu biểu như: Talet, Heraclite, Anaximandre,♍…cho rằng nguồn gốc của vũ trụ và sinh mệnh của con người bắt nguồn từ những nguyên tố tự nhiên như nước, lửa,…

+ Họ phản đối các học thuyết cho rằng vũ trụ do các thế 🐟lực siêu nhiên sánℱg tạo ra.

+ Đưa ra tính quy luật của các sự kiện, hiện tượng xảy ra trong xã hội. Đề ra các mặ🅰t đối lập của các sự vật, sự việc, hiện tượng như nóng và lạnh, khô và ướt, sáng và tối,…

+ Họ cho rằng vũ trụ ♌luôn phát triển không ngừng, liên tục hình thành và sản sinh ra nh🎃ững vật mới.

- Triết học duy tâm với những tên tuổi như 🦹Aristotele, Socrates, Platon… Tư tưởng triết học của Platon có ảnh hư🐬ởng rất lớn đối với sự phát triển của chủ nghĩa duy tâm ở phương Tây. 

+ Hạt nhân của quan điểm triết học Platon là ý niệm và linh hồn bất diệt. Hóa công dùng 💙ý niệm để sắp xếp lại mọi sự vật làm cho vũ trụ trở thành có trật tự. 

+ Đồng thời, ông đã nhận thức được 🍌quả đất hình cầu và chuyển động theo quỹ đạo nhất định.

? mục II.6

Trả lời câu hỏi mục II.6 trang 59 SGK Lịch sử 10

Tín ngưỡng, tôn giáo của người Hy Lạp và La Mã cổ đại đã có những ảnh hℱưởng gì tới đời sống xã hội của phương Tây sau này?

Phương pháp giải:

Đọc mục II-6 trang 59 SGK.

Lời giải chi tiết:

- Ng🤪ười Hy Lạp và La Mã đều theo tín ng𓃲ưỡng đa thần. 

- Tuy nhiên các 🧸vị thần trong tín ngưỡng của họ đều mang hình người đầy đủ với những đức tính tốt xấu của con ngườ🌞i, gần gũi với con người. 

- Kitô giáo ra đời tại La Mã vào cuối thế kỉ thứ II - đầu thế kỉ thứ I TCN, ảnh hưởng đến các tầng lớp tron♛g xã hội và vượt ra khỏi phạm vi La Mã. 

ꦚ- Đến nay, đạo Kitô là mộ൩t trong những tôn giáo lớn của thế giới, tầm ảnh hưởng lan rộng hầu khắp các quốc gia.

? mục II.7

Trả lời câu hỏi mục II.7 trang 59 SGK Lịch sử 10

Thế♛ vận hội của ng🍷ười Hy Lạp cổ được tổ chức như thế nào?

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục II-7 trang 59 SGK.

B2: Tham khảo sách báo, internet về lịch sử thế vận hội⭕ Olympia:

- Địa điểm, lịch sử

- Quy định

- Các môn thể thao tham gia…

Lời giải chi tiết:

- Thế vận hội được tổಌ chức bốn năm một lần tại thị trấn Olympia, phía tây bắc cᩚᩚᩚᩚᩚᩚ⁤⁤⁤⁤ᩚ⁤⁤⁤⁤ᩚ⁤⁤⁤⁤ᩚ𒀱ᩚᩚᩚủa Peloponnese. Họ được dành riêng cho vị thần tối cao Zeus.

- Chiꦡến thắng t🐈rong các trò chơi này được coi là vinh dự nhất. Người chiến thắng được vinh danh như một anh hùng tôn vinh quê hương.

- Bắt đầu trò chơi là lễ thắp sáng trong đền thờ Olympi🍒an Zeus. Do đó, người Hy Lạp đã tôn vinh ký ức về titan Prometheus.

- Các môn thi đấu gồm có đấu vật, thi chạy, đua ngựa và đua xe ngựa,…người chiến thắng được vinh danh và nhận vòng ngu🐠yệt quế.

Luyện tập Câu 1

Trả lời câu hỏi phần Luyện tập trang 60 SGK Lịch sử 10

1. Em hãy phân tích những cơ sở hình thành nền văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đ🌠ại

Phương pháp giải:

B1: Xem lại mục I trang 53, 54, 55 SGK

B2: Xác định cơ sở hình 𒈔thành gồm: điều kiện tự nhiên, dân cư, 💃sự ảnh hưởng của văn minh phương Đông.

Lời giải chi tiết:

- Điều kiện tự nhiên: 

+ Là các quốc gia thuộc khu vực Địa Trung Hải, đường biên giới có 3 mặt tiếp giáp biển. Chính vì thế, địa꧟ hình ở đây gọi là địa hình mở có🐲 điều kiện giao lưu mạnh mẽ với các nền văn minh.

+ Điều kiện đất đai không thuận lợi cho việc trồng các loại cây lương thực, nông nghiệp kém phát triển. Chỉ đến khi đồ sắt xuất hiện th♑ì ở ♎đây mới xuất hiện nhà nước.

+ Nằm trong khu vực khí hậu ôn đới Địa Trung Hải – loại hình khí hậu được xem là lý tư♌ởng đối với cuộc sống của con người, hoạt động sản xuất và sinh hoạt văn hóa ngoài trời.

+ Có đường bờ biển dài, nhiều cảng biển,…thuận lợi cho phಞát triển thương nghiệp => Cơ sở để xuất hiện các nhà nước thành bang.

- Dân cư:

+ Mặc dù xuất hiện nhiều tộc ngườ𝄹i tuy nhiên đại bộ phận cư dân ở đây đều là người Hê-len (Hy Lạp) và người La-tinh (La Mã).

+ Họ sử dꦛụng chung ngữ hệ, ngôn ngữ và tình trạng xung đột giữa các tộc người rất ít khi xảy ra.

- Văn minh Hy Lạp – La Mã đã tiếp thu nhiều ❀thành tựu từ văn minh phương Đông.

Luyện tập Câu 2

2. Những thành tựu tiêu biểu về chữ viết, văn học, nghệ thuật của người Hy Lạp và La Mã cổ đại có♕ ý nghĩa như thế nào?

Phương pháp giải:

Lời giải chi tiết: 

Vận dụng Câu 1

Trả lời câu hỏi phần Vận dụng trang 60 SGK Lịch sử 10

1. Tại sao nói, văn minh Hy 🔯Lạp – La Mã cổ đại là cơ sở của nền văn hóa châu Âu hiện đại?

Phương pháp giải:

B1: Li🍸ên hệ với kiến thứ𝐆c đã học trong bài “Phong trào văn hóa Phục hưng”

B2: Tham khảo sách báo, internet:

- Ảnh hưởng của Văn hóa Phục hưng trên các l🐷ĩnh vực.

- Đóng góp của văn hóa phục hưng cho nhân loại.

Lời giải chi tiết:

- Văn minh Hy Lạp cổ đại đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến ngôn ngữ, chính trị, hệ thống giáo dục, triết học, khoa học, nghệ thuật và kiến trúc của thế giới cận đại.

- Nền văn minh Hy Lạp – La Mã được kiến tạo từ hiểu biết, nỗ lực h෴ọc hỏi và sáng tạo không ngừng nghỉ cùng chiến lược đúng đắn - tinh thần đoàn kết và tầm ảnh hưởng rộng lớn.

- Những đóng góp của văn minh Hy Lạp – La Mã đặc biệt trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, triết học cùng với nhiều lĩnh vực khác đã trở thành n🌠ền tảng cho sự phát triển của nhân loại hiện nay.

Vận dụng Câu 2

2. Đ𝓡ỉnh Ô-lim-phớt và vòng nguyệt quế thường tượng trưng cho điều gì? Tại sao các kì Thế vận hội Ô-lim-pic🌳 lại có tục rước đuốc từ ngọn núi Ô-lim-pớt?

Phương pháp giải:

Lời giải chi tiết: 

Lý thuyết

🐼>> Xem chi tiết: Lý thuyết văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại - Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo