Tết Nguyên Đán không chỉ là dịp để sum vầy, đoàn tụ mà còn là thời gian để người Việt ôn lại những giá trị văn hóa truyền thống qua kho tàng ca dao, tục ngữ phong phú về ngày Tết. Việc lưu truyền phong tục tập quán ngày Tết được thể hiện rõ nét qua các câu ca dao, tục ngữ, như việc gói bánh chưng, bánh tét, chúc Tết ông bà, hay phong tục lì xì. Những câu ca dao, tục ngữ này không chỉ phản ánh sự kính trọng với tổ tiên mà còn nhấn mạnh các giá trị như sự đoàn kết, hiếu nghĩa và ước vọng một năm mới may mắn, an khang.

1. Ca dao, tục ngữ, thành ngữ về Tết Nguyên Đán

1. Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy. 2. Ba mươi chưa phải là tết. 3. Ba mươi Tết, thằng chết cãi thằng khiêng 4. Lộc biếc, mai vàng, xuân hạnh phúc Đời vui, sức khỏe, tết an khang. 5. Đầu xuân đi lễ đền chùa Cầu cho mưa thuận gió hòa. 6. Năm năm xuân như ý Tuổi tuổi ngày bình an. 7. Nhiều phúc, nhiều tài, nhiều phú quý Được tài, được lộc, được lòng người. 8. An khang, phú quý, thái bình Trăm tuổi, nhiều năm, sống lâu. 9. Chúc Tết đến trăm điều như ý Mừng xuân sang vạn sự thành công. 10. Vui như Tết 11. Năm cũ chưa qua, năm mới đã đến 12. Đi cày ba vụ không đủ ăn ba ngày Tết 13. Mỗi năm mỗi tuổi như đuổi xuân đi 14. Đói đến chết, ba ngày Tết cũng no 15. Nghèo thì giỗ Tết, giàu hết anh em 16. No ba ngày Tết, đói ba tháng hè 17. Mồng ba ăn rốn, mồng bốn ngồi trơ 18. Réo như réo nợ ngày Tết 19. Đào Nhật Tân, phân Cổ Nhuế 20. Qua giêng hết năm, qua rằm hết tháng 21. Sau ba ngày Tết là hết trơ trơ, ông vải ngồi chờ đến Tết năm sau 22. Một năm là mấy tháng xuân Ăn chơi cho thỏa phong trần ai ơi. 23. Thừa tiền mua pháo đốt chơi Pháo nổ lên trời, tiền vứt xuống ao. 24. Tháng Giêng ăn Tết ở nhà Quê hương làng xóm, ông bà tổ tiên. 25. Anh ai anh tính đi mô Tôi đi chợ Tết mua khô cá thiều. 26. Dù ai buôn bán nơi đâu Nhớ đến ngày Tết rủ nhau mà về. 27. Một Tết chưa đủ sạch nhà, phải nhiều cái Tết mới là no nê Tết Trần, Tết Lý, Tết Lê, hơn trăm cái Tết, ai chê Tết nào. 28. Tết chẳng riêng ai, Tết mọi nhà Quê hương, làng xóm, ông bà, tổ tiên. 29. Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ, Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh

2. Ca dao, tục ngữ về những phong tục trong ngày Tết

Tết Nguyên Đán là dịp Tết cổ truyền quan trọng nhất của người Việt, đánh dấu sự khởi đầu của một năm mới theo  Âm lịch. Trong dịp này, mọi người thường dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa để đón tài lộc, sum họp gia đình và tưởng nhớ tổ tiên qua nghi lễ cúng giao thừa, cúng tất niên. Các phong tục như lì xì, chúc Tết, đi lễ chùa đầu năm và hái lộc cũng thể hiện mong ước may mắn, bình an cho cả năm. Tết là thời gian để mọi người gắn kết tình thân, gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc. Dưới đây là một số câu ca dao, tục ngữ về những phong tục ngày Tết mà Ban chuyên môn ufa999.cc sưu tầm: 1. Giận gần chết ngày Tết cũng thôi 2. Ba ngày Tết, bảy ngày xuân 3. Mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy 4. Sống Tết, chết giỗ 5. Đông như chợ Tết 6. Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi 7. Mồng một chơi nhà, mồng hai chơi ngõ, mồng ba chơi chùa 8. Quét nhà ngày Tết, đổ hết gia tài 9. Thứ nhất nêu cao, thứ nhì pháo kêu.  10. Đói ngày giỗ cha, no ba ngày Tết 11. Đi lễ quanh năm không bằng ngày rằm tháng giêng 12. Mồng ba ăn rốn, mồng bốn ngồi trơ 13. Thả chim thả cá, không khá cũng giàu 14. Mùng bảy ăn gà, mùng ba ăn cá 15. Cả năm được một rằm tháng bảy, cả thảy được một rằm tháng giêng 16. Tháng Giêng ăn nghiêng bồ thóc Hội làng mình vang tiếng chiêng khua. 17. Thế gian một vợ một chồng Chẳng như vua bếp hai ông một bà. 18. Mồng chín vía Trời Mồng mười vía Đất 19. Mồng một thì ở nhà cha Mồng hai nhà vợ, mồng ba nhà thầy. 20. Cu kêu ba tiếng cu kêu Cho mau đến Tết dựng nêu ăn chè Dựng nêu thì dựng đầu hè Để sân gieo cải, vãi mè mà ăn. 21. Mồng một chơi cửa, chơi nhà Mồng hai chơi xóm, mồng ba chơi đình Mồng bốn chơi chợ Quả Linh Mồng năm chợ Trình, mùng sáu non Côi Qua ngày mồng bảy nghỉ ngơi Bước sang mồng tám đi chơi chợ Viềng Chợ Viềng năm có một phiên Cái nón em đội cũng tiền anh mua. 22. Ba mươi anh không đi Tết Rạng ngày mồng Một, anh không đi đến lạy bàn thờ Hiếu trung mô nữa mà biểu em chờ uổng công Hôm Ba mươi anh mắc lo việc họ Sáng mồng Một anh bận việc làng Ông bà bên anh cũng bỏ huống chi bên nàng, nàng ơi! 23. Tháng giêng ăn Tết ở nhà Tháng hai cờ bạc, tháng ba hội hè Tháng tư đong đậu nấu chè Ăn Tết Đoan Ngọ trở về tháng năm Tháng sáu buôn nhãn bán trâm Tháng bảy ngày rằm, xá tội vong nhân Tháng tám chơi đèn kéo quân Trở về tháng chín chung chân buôn hồng Tháng mười buôn thóc, bán bông Tháng một tháng chạp nên công hoàn thành.

3. Ca dao, tục ngữ về các lễ hội trong ngày Tết

1. Gia Lạc chỉ mở ngày xuân Quanh năm suốt tháng khó lần tìm ra. 2. Xứ Nam: nhất chợ Bằng Gồi Xứ Bắc: Vân Khám, xứ Đoài: Hương. 3. Chết thì bỏ con bỏ cháu Sống thì không bỏ mồng sáu tháng giêng. 4. Mồng bốn có hội đua ghe Rối đến mồng bảy bắt phe dội bòng. 5. Cả năm một rằm tháng Bảy Cả thảy một rằm tháng Giêng. 6. Nhất vui là hội Trần Thương Đủ đình đủ đám, thập phương tiếng đồn. 7. Nhất hội Hương Tích Nhì hội Phủ Giầy Vui thì vui vậy chẳng tày đánh cá làng Me. 8. Bỏ con bỏ cháu Không ai bỏ hai mươi sáu chợ Yên Bỏ tổ bỏ tiên Không ai bỏ chợ Viềng mồng tám. 9. Giàu nghèo cũng cứ chơi xuân Thắp hương cầu phúc bước chân vui vầy Thứ nhất thì hội Phủ Giầy Vui thì vui vậy không tày Chùa Bi. 10. Mỗi năm vào dịp xuân sang, Em về Triều Khúc xem làng hội xuân. Múa cờ, múa trống, múa lân, Nhớ ai trong hội có lần gọi em... 11. Mồng bốn là hội Kéo Co, Mồng năm hội Ó chẳng cho nhau về. Mồng sáu đi hội Bồ Đề, Mồng bảy trở về đi hội Đống Cao... 12. Mồng một chơi cửa, chơi nhà Mồng hai chơi xóm, mồng ba chơi đình. Mồng bốn chơi chợ Quả linh Mồng năm chợ Trình, mùng sáu non Côi. Qua ngày mồng bảy nghỉ ngơi Bước sang mồng tám đi chơi chợ Viềng Chợ Viềng năm có một phiên Cái nón em đội cũng tiền anh mua.

4. Ca dao, tục ngữ, thành ngữ về các món ăn ngày Tết

Trong ngày Tết Nguyên Đán, các món ăn truyền thống không chỉ mang hương vị đặc trưng mà còn ẩn chứa ý nghĩa sâu sắc về sự may mắn, sung túc và đoàn viên. Mâm cỗ Tết thường có bánh chưng, bánh tét – biểu tượng cho đất trời, nhắc nhớ công lao tổ tiên. Thịt kho tàu, giò lụa, nem rán thể hiện mong ước đủ đầy, no ấm. Dưa hành, củ kiệu giúp cân bằng hương vị, tạo sự hài hòa trong bữa ăn. Các món mứt, kẹo ngọt mang ý nghĩa chúc phúc, may mắn cho cả năm. Mỗi món ăn ngày Tết đều góp phần làm nên không khí ấm áp, sum vầy và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. ufa999.cc đã sưu tầm được các câu ca dao, tục ngữ về các món ăn đặc trưng ngày Tết, mời các bạn cùng tham khảo!

 

1. Tết về câu đối bánh chưng

Chẳng ham giò chả chỉ ưng ngứa, xòe

2. Có mai vàng, pháo đỏ, bánh chưng xanh.

Và mùi vị ngất ngây đầy huyền bí.

Bao năm bon chen vẫn chưa ngưng nghỉ.

Xuân vẫn đi, vẫn đến đã bao lần.

3. Bày mâm hũ quả cúng gia tiên

Nấu bánh chưng xanh tết cổ truyền

Con cháu quây quần bên bếp lửa

Quà nào bằng sum họp đoàn viên

4. Mặt thì vuông vức chữ điền

Bụng no đậu đỗ lại nghiền thịt heo

Hùng Vương xưa chấm Lang Liêu

Cũng vì tấm bánh quý yêu phân trần

5. Vườn vuông cây lá xanh xanh

Trồng đậu trồng hành, lại thả heo vô

6. Tết về có bánh chưng xanh

Có niêu thịt mỡ, dưa hành một keo

7. Bánh tét dưa hành câu đối đỏ.

Mai vương trũy nụ sắc tươi vàng

Anh đào ững thẹn làn môi thắm

Én lượn chao dòng dạ ánh dương

5. Những câu đối cho ngày Tết

Ngoài mai, đào, bánh chưng, bánh tét, cây nêu, tràng pháo, câu đối đỏ cũng chính là một phần quan trọng không thể thiếu vào những ngày đầu năm. Những câu đối Tết hay câu đối chúc Tết cũng rất đa dạng và giàu màu sắc.  1. Cung hỷ phát tài. Tấn tài tấn lộc. 2. Cát tường như ý. Cung chúc tân xuân. 3. Cung chúc tân xuân. Vạn sự như ý. 4. Phát tài phát lộc. Công thành danh toại. 5. Túi luôn đầy tiền. Sung sướng như tiên. 6. Ngàn lần như ý. Vạn sự như mơ. 7. Vạn sự như ý. Đắc lộc toàn gia. 8. Hòa khí sinh tài. Tân niên vạn phúc. 9. Tình chặt như keo. Dẻo dai hạnh phúc. 10. Cung chúc tân niên. Sức khỏe vô biên. 11. Tình chặt như keo. Dẻo dai hạnh phúc. 12. Mừng xuân nghinh phú quý. Chúc Tết đón vinh hoa. 13. Muôn sắc ngàn hồng đua rực rỡ. Hoa xuân như hứa nở vì ai. 14. Mai gọi xuân về lan chịu hạ. Cúc tin thu tới trúc nhờn đông. 15. Gió trêu sột soạt tà áo biếc. Trên giàn thiên lý bóng xuân sang. 16. Mai vàng nở rộ mừng năm mới. Đào hồng khoe sắc đón xuân sang. 17. Chào xuân mới nơi nơi đầy bí ẩn. Gặp thời hay chốn chốn rộ hoa thơm. 18. Phúc Lộc Thọ tam tinh cùng chiếu. Thiên Địa Nhân nhất thể đồng xuân. 19. Năm mới hạnh phúc bình an đến. Ngày xuân vinh hoa phú quý về. 20. Nở sắc hoàng mai chiều nguyệt tận. Tươi màu thủy trúc sáng tân xuân. 21. Bình an trúc lớn nghìn năm biếc. Phú quý nở hoa một đoá hồng. 22. Mùa xuân hoa nở khắp quê hương. Phúc đức an khang đến mọi nhà. 23. Trước thềm năm mới xuân lơ lửng. Bát ngát tình xuân ý tuyệt vời. 24. Tết trong nhà, Tết ra ngoài phố. Lộc trên trời, lộc xuống nhân gian. 25. Thu tới đầy non chen vẻ đẹp. Xuân về khắp chốn ngát hoa thơm. 26. Sắc xuân tô thắm lòng nhân ái. Hương Tết đượm nồng nghĩa vị tha. 27. Phúc đầy nhà năm thêm giàu có. Đức ngập tràn ngày một vinh hoa. 28. Chúc Tết đến trăm điều như ý. Mừng xuân sang vạn sự thành công. 29. Trai gái cười vui mừng đón Tết. Trẻ già hoan hỉ đón xuân sang. 30. Ngày xuân hạnh phúc bình an đến. Năm mới vinh hoa phú quý về. 31. Trời thêm tuổi mới, người thêm thọ. Xuân khắp dương gian, phúc khắp nhà. 32. Cảnh mới, xuân mới nhiều đổi mới. Thêm tài, thêm lộc tất vinh quang. 33. Phúc rạng rỡ niềm vui tươi hy vọng. Lộc đủ đầy no ấm suốt quanh năm. 34. Đất nước phồn vinh câu chúc Tết. Gia đình hòa thuận thiệp mừng xuân. 35. Cung chúc tân xuân phước vĩnh cửu. Chúc trong gia quyến được an khang. 36. Xuân tha hương sầu thương về quê mẹ. Tết xa nhà buồn bã nhớ quê cha. 37. Xuân về mai nở trời đất mở. Tết đến người vui rợp tình người 38. Ngày xuân xanh khe khắc vô tình qua. Nhưng lòng xuân muôn thuở vẫn không già. 39. Báo hiếu, đáp tình – Xuân nghìn phúc. Giúp nghèo, cứu ngặt – Tết vạn ân 40. Ðắp gốc cây cao, Tết đến thắp hương thơm đèn sáng. Khơi nguồn nước mát, Xuân về dâng trái ngọt hoa thơm. 41. Đón xuân mới, Dân tộc vững tin, một lòng đoàn kết. Mừng xuân về, Đất nước vững vàng, tiếp tục vươn xa. 42. Xuân vẫn còn dài, hướng đến tương lai vùng đất mới. Tết dù đã ngắn, quay nhìn dĩ vãng cảnh người xưa. 43. Giao thừa hái lộc, cung kính ông bà, rượu rót đôi ly, nghe lời chúc. Mồng một đơm hoa, nhớ ơn cha mẹ, trà dâng ba chén, nhận lì xì.

Ca dao, tục ngữ, thành ngữ về ngày Tết phản ánh đầy đủ các khía cạnh khác nhau của Tết Nguyên Đán. Đây là kinh nghiệm, tri thức của nhiều thế hệ trước truyền lại cho đến tận ngàyᩚᩚᩚᩚᩚᩚ⁤⁤⁤⁤ᩚ⁤⁤⁤⁤ᩚ⁤⁤⁤⁤ᩚ𒀱ᩚᩚᩚ nay. Thông qua bài viết này, ufa999.cc hi vọng bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức bổ ích về ca dao tục ngữ nói chung và ca dao, tục ngữ về Tết Nguyên Đán nói riêng.