Thị Mầu lên chùa

(chèo cổ)

THỊ MẦU: (ra nói) Này chị em ơi!

Nay mười tư mai đã là rằmAi muốn ăn oản thì năng lên chùa.Chị em lên chùa từ bao giờ nhỉ?

TIẾNG ĐẾ:

Mười tư, rằm!

THỊ MẦU:

Thế mà Thị Mầu tôi mang tiếng lẳng lơĐò đưa cấm giá' tôi lên chùa từ mười ba.Mười ba,Tôi lên chùa thấy tiểu mười baThấy sư mười bốn, vãi già mười lămTôi muốn cho một tháng đôi rằmTrước vào lễ Phật, sau thăm vãi giàTôi bước vào lễ Phật Thích CaLễ đức Tam Thế, vua cha Ngọc Hoàng(xưng danh)Tôi Thị Mầu con gái phú ôngThầy mẹ lôi lớn kính một lòngTiền cùng gạo lên chùa tiến cúng.Bạch nhà sư trong ấy, cho chú tiểu ra nhận lễ, cho tôi còn về nào.

KÍNH TÂM:

A di đà Phật! Chào cô lên chùa!

THỊ MẦU:

A di đà Phật!

KÍNH TÂM:

A di đà Phật!Tam Bảo Như LaiCủa ai phúc nấyA di đà Phật! Cô cho biết tên để tôi vào lòng sớ!

THỊ MẦU:

Tên em ấy à?Là Thị Mầu, con gái phú ôngTuổi vừa đôi tám, chưa chồng đấy thầy tiểu ơi!Chưa chồng đấy nhá

KÍNH TÂM:

A di đà Phật!Khấn nguyện thập phươngKính trình Tam BảoLòng người có đạoĐem của cúng dàngMột nén cũng biênMột đồng cũng kểTuy vân bạc lễĐãn kiến thành tâmPhật tổ giám lâmnam vi sáng tạoQuỷ thần soi xét!A di đà Phật! Tôi đã đèn nhang xong, mời cô vào lễ Phật.

THỊ MẦU:

Người đâu mà đẹp như sao băng thế nhỉ?

TIẾNG ĐẾ:

Ai lại đi khen chú tiểu thế cô Mầu ơi!

THỊ MẦU:

Đẹp thì người ta khen chứ sao!Này chị em ơi,Người đâu đến ở chùa nàyCổ cao ba ngấn, lông mày nét ngangẤy mấy thầy tiểu ơi!

KÍNH TÂM:

Nam mô A di đà Phật

THỊ MẦU:

Ấy mấy thầy tiểu ơi!

TIẾNG ĐẾ:

Mẫu ơi mất bò rồi

THỊ MẦU:

Nhà tao còn ối trâu!Này thầy tiểu ơiThầy như táo rụng sân đìnhEm như gái rở, đi rình của chua.Ấy mấy thầy tiểu ơi!

KÍNH TÂM:

Nam mô A di đà Phật.

TIẾNG ĐẾ:

Mầu ơi nhà mày có mấy chị em? Có ai như mày không?

THỊ MẦU:

Nhà tao có chín chị em, chỉ có mình tao là chín chắn nhất đấy!

TIẾNG ĐẾ:

Dơ lắm! Mầu ơi!

THỊ MẦU:

Kệ tao! Này thầy tiểu ơi, ăn với em miếng trầu đã nào,rồi để mõ đấy em đánh cho!

KÍNH TÂM:

Nam mô A di đà Phật!

THỊ MẦU:

(hát ghẹo tiểu)Ấy mấy thầy tiểu ơiSong đứng trước của chùaTôi vào tôi gọi, thầy tiểu chẳng thưa, tôi buồnẤy mấy thầy tiểu ơiMột cành tre, năm bảy cành trePhải duyên thời lấy, chớ nghe họ hàngẤy mấy thầy tiểu ơi!Mẫu đơn giồng cảnh nhà thờĐôi ta chỉ quyết đợi chờ lấy nhauẤy mấy thầy tiểu ơiMuốn cho có thiếp có chàngBa sáu mười tám, cơm hàng có canhẤy mấy thầy tiểu ơi!Trúc xinh trúc mọc sân đìnhEm xinh em đứng một mình chẳng xinh!(nói)Bỏ mõ em đánh cho nào! Người đâu thấy gái mà lại chạy thế!(Kính Tâm bỏ chạy)Chẳng trăm năm cũng một ngàyGương kia còn đó, tấm áo này còn hơiChị em ơi, tôi lấy hơi thầy tiểu xem, chị em nhé!À, kinh mõ của chú tiểu còn bỏ đó, thế nào cũng phải ra đây.Tôi tìm chỗ nấp, thế nào tôi cũng nắm tận tay chú tiểu thì tôi mới nghe!(nấp)

KÍNH TÂM: (ra, nói)

Ngẫm oan trái nhiều phen muốn khócThấy nhân duyên nghĩ lại nực cườiHẳn vô tình thế mới trêu ngươiVì hữu ý nên rằng hoảng mắtChú có biết đâu mình cũng chỉ là...

THỊ MẦU: (xông ra, nắm tay Kinh Tâm) Đây rồi nhé!

KÍNH TÂM:

Mô Phật!

THỊ MẦU:

Bỏ mô Phật đi!

KÍNH TÂM:

Cô buông ra để tôi quét chùa kẻo sư phụ người quở chết!

THỊ MẦU:

Đưa chổi đây em quét rồi em nói chuyện này cho mà nghe!Này chú tiểu ơi!Mong cho chú tiểu quét sânXịch lại cho gần, cầm chổi quét thayLá tình không gió mà bay!Nào, ăn với em miếng giầu đã nào! (Kính Tâm bỏ chạy)Phải gió ở đâu! Chạy từ bao giờ rồi!Ới này thầy tiểu ơi!Muốn rằng cây cải cho xanhThài lài, rau dêu tám thành bờ treLắng tai tôi nói cho mà ngheTri âm chẳng tỏ tri âmĐể tôi thương vụng nhớ thẩm sầu riêng!

TIẾNG ĐẾ:

Sao lẳng lơ thế, cô Mầu ơi!

THỊ MẦU:

Lẳng lơ đây cũng chẳng mònChính chuyên cũng chẳng sơn son để thờ(Hạ)(Theo Hà Văn Cầu (Chủ biên), Hà Văn Cầu – Hà Văn Trụ (biên soạn), Kịch bản chèo, quyển 1, Hội văn nghệ dân gian Việt Nam – NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 2014, tr. 272 – 276 và 317 – 320)