Hầu trời

Tản ĐàĐêm qua chẳng biết có hay không,Chẳng phải hoảng hốt, không mơ mòng.Thật hồn! Thật phách! Thật thân thể!Thật được lên tiên – sướng lạ lùng. Nguyên lúc canh ba nằm một mình,Vắt chân dưới bóng ngọn đèn xanh.Nằm buồn, ngổi dậy đun nước uống.Uống xong ấm nước, nằm ngâm văn. Chơi văn ngâm chán lại chơi trăngRa sân cùng bóng đi tung tăngTrên trời bỗng thấy hai cô xuốngMiệng cười mủm mim cùng nói rằng: – “Trời nghe hạ giới ai ngâm nga,Tiếng ngâm vang cả sông Ngân Hà!Làm Trời mất ngủ, Trời đương mắngCó hay lên đọc, Trời nghe qua.” Ước mãi bây giờ mới gặp tiên !Người tiên nghe tiếng lại như quen!Văn chương nào có hay cho lắmTrời đã sai gọi thời phải lên. Theo hai cô tiên lên đường mâyVù vù không cánh mà như bay.Cửa son đỏ chói, oai rực rỡThiên môn để khuyết như là đây! Vào trông thấy Trời, sụp xuống lạyTrời sai tiên nữ dắt lỗi dậy.Ghế bành như tuyết vận như máyTruyền cho văn sĩ ngồi chơi đấy. Chư tiên ngồi quanh đã tĩnh túcTrời sai pha nước để nhấp giọng.Truyền cho “văn sĩ đọc văn nghe!”-“Dạ bẩm lạy Trời con xin đọc.” Đọc hết văn vần sang văn xuôiHết văn thuyết lí lại văn chơiĐương con đắc ý đọc đã thíchChè trời nhấp giọng càng tốt hơi. Văn dài hơi tốt ran cung mây!Trời nghe, Trời cũng lấy làm hay.Tâm như nở dạ, Cơ lè lưỡiHằng Nga, Chức Nữ chau đôi màySong Thành, Tiểu Ngọc lắng tai đứngĐọc xong mỗi bài cùng vỗ tay. – “Bẩm con không dám man của TrờiNhững áng văn con in cả rồiHai quyển Khối tình văn thuyết líHai Khối tình con là văn chơiThần tiền, Giấc mộng văn tiểu thuyếtĐài gương, Lên sáu văn vị đờiQuyển Đàn bà Tàu lối văn dịchĐến quyển Lên tám nay là mườiNhờ Trời văn con còn bán đượcChửa biết con in ra mấy mươi? Văn đã giàu thay, lại lắm lốiTrời nghe Trời cũng bật buồn cười !Chư tiên ao ước tranh nhau dặn:– “Anh gánh lên đây bán chợ Trời !” Trời lại phê cho: “Văn thật tuyệt!Văn trần được thế chắc có ít!Nhời văn chuốt đẹp như sao băng!Khí văn hùng mạnh như mây chuyển!Em như gió thoảng, tinh như sương!Đầm như mưa sa, lạnh như tuyết!Chẳng hay văn sĩ tên họ gì?Người ở phương nào, ta chưa biết.” — “Dạ, bẩm lạy Trời con xin thưaCon tên Khắc Hiếu họ là NguyễnQuê ở Á châu về Địa cầuSông Đà núi Tản nước Nam Việt.” Nghe xong Trời ngợ một lúc lâuSai bảo thiên tào lấy sổ xét.Thiên tào tra sổ xét vừa xongĐệ sổ lên trình Thượng đế trông– “Bẩm quả có tên Nguyễn Khắc HiếuĐày xuống hạ giới vì tội ngông.” Trời rằng: “Không phải là Trời đày,Trời định sai con một việc nàyLà việc “thiên lương” của nhân loại,Cho con xuống thuật cùng đòi hay.” – “Bẩm Trời, cảnh con thực nghèo khóTrần gian thước đất cũng không cóNhờ Trời năm xưa học ít nhiềuVốn liếng còn một bụng văn đó.Giấy người mục người thuê người inMướn cửa hàng người bán phường phố.Văn chương hạ giới rẻ như bèoKiếm được đồng lãi thực rất khó.Kiếm được thời ít tiêu thời nhiềuLàm mãi quanh năm chẳng đủ tiêu. Lo ăn lo mặc hết ngày thángHọc ngày một kém tuổi ngày caoSức trong non yếu ngoài chen rấpMột cây che chống bốn năm chiều.Trời lại sai con việc nặng quáBiết làm có được mà dám theo. Rằng : “Con không nói Trời đã biếtTrời dẫu ngồi cao, Trời thấu hếtThôi con cứ về mà làm ănLòng thông chở ngại chi sương tuyết!” Vâng nhời Trời dạy, lạy xin raTrời sai Khiên Ngưu đóng xe tiễnXe trời đã chục ngoài thiên mônChư tiền theo ra cùng tiễn biệt. Hai hàng luy biệt giọt sương rơiTrông xuống trần gian vạn dặm khơi.Thiên tiền ở lại, trích tiên xuốngTheo đường không khí về trần ai. Đêm khuya khí thanh sao thưa vắngTrăng tà đưa lối về non ĐoàiNon Đoài đã tới quê trần giới,Trông lên chư tiền không còn ai. Tiếng gà xao xác, tiếng người dậyGiữa sân còn đứng riêng ngậm ngùi.Một năm ba trăm sáu mươi đêm,Sao được mỗi đêm lên hầu Trời !(Theo Tuyển tập Tản Đà, NXB Văn học, Hà Nội, 1986)